Aktualności
Społeczność żydowska była mocno obecna w pejzażu kulturowym tak Podlasia, jak i Kosowa Lackiego. Kiedy się tutaj pojawili Żydzi – trudno jednoznacznie orzec. Na pewno byli tu na początku XVIII wieku. Z czasem miasteczko stało się żydowskie w ponad 90 %. Kres dwukulturowości położyła II wojna światowa, kiedy to Żydzi kosowscy dopełnili żywota w obozie zagłady w Treblince. Do dziś materialnych śladów po nich zostało niewiele. W centrum miasta, przy ul. Łąkowej, do dziś stoi młyn, który pierwotnie wzniesiony został jako Synagoga, obok jest komisariat policji, w którym kiedyś była mykwa (łaźnia rytualna) a przy drodze na Sokołów Podlaski zobaczyć można fragmenty muru otaczającego kirkut, po którym nie ostał się nawet kamień. Zapewne część macew posłużyła do budowy Czarnej Drogi w Treblince, czyli drogi łączącej obóz pracy z obozem zagłady, wszak niemieccy okupanci używali nagrobków jako materiału budowlanego.
Od kwietnia prowadzimy w MGOK akcję „Archiwum Kultury”, której celem jest zbieranie wszelkich śladów aktywności twórczej związanej z Kosowem Lackim oraz pozyskiwanie dokumentów (zdjęcia, archiwalia) związanych z przeszłością miejscowości.
Pochylenie nad historią to zatem jedna strona naszej akcji, drugą jest konieczność dostrzegania tego co dzieje się na naszych oczach tu i teraz. Stąd też podjęta idea wydania tomiku wierszy Iwony Owsianki. Autorka debiutowała w latach 90. ubiegłego wieku dwoma książeczkami poetyckimi wydanymi w undergroundowej oficynie „Tondorondo” (szerzej opiszmy ją niebawem) założonej przez Tomasza Pisarka w Kosowie. Wiersze pochodzące z tomów Ostatni papieros, ostatnią zapałką oraz Jesteś... Byłeś stanowią trzon obecnej książki zatytułowanej po prostu: Wiersze, uzupełniony utworami nowszymi.
W nocy z 31 lipca na 1 sierpnia na ul. Wolności w Kosowie pojawiły się afisze wojenne wystawione przez starostę powiatowego Ernsta Gramssa, dr. Hermanna i agronoma powiatowego Borka. Władze starostwa informowały w nich o zakazie zatrudniania Żydów, konieczności odstawiania kontyngentów, szerzeniu się tyfusu plamistego i odwołaniu jarmarków ze względu na pryszczycę...
Rankiem 1 sierpnia rozległy się dźwięki syren obwieszczających nalot, słychać było strzały, piski kobiet i nawoływania mężczyzn, z głośników popłynęły przemówienia Józefa Becka i gen. Władysława Sikorskiego...
„Kosowska Malwa”, nagroda zainicjowana w roku 2002 przez Jolantę Wdowińską, ówczesną dyrektor Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury, wznowiona została w roku 2014 przez obecną dyrektor Ewę Rutkowską w zmienionej, rozszerzonej formule. Przyznawana jest za wyróżniające się osiągnięcia artystyczne, oraz popularyzujące i pielęgnujące kulturę Kosowa Lackiego i Podlasia. Dotychczas otrzymali ją bp. Antoni Pacyfik Dydycz, dr Izabella Galicka i Hanna Sygietyńska – odkrywczynie obrazu El Greco oraz historyk literatury, regionalista – Artur Ziontek.
Teraz laureatem został Witold Radomski – kosowski bard, który w zeszłym roku wydał autorską płytę pt. „Dom rodzinny”.
W sobotę 16 lipca w Miejsko-Gminnym Ośrodku Kultury odbyła się druga edycja „Festiwalu różnorodności kulturowej Mazowsza i Podlasia – Byli wśród nas”. Organizatorami byli: Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Kosowskiej oraz MGOK. W roku poprzednim przybliżaliśmy kulturę i obyczaje romskie i żydowskie. W tym roku, postanowiliśmy wyeksponować Żydów, jako tych, którzy najmocniej wpisali się w pejzaż kulturowy naszego regionu i bezpośrednio Kosowa Lackiego. Jedyne ślady jakie pozostały po nich do dziś to fragment murku otaczającego dawny kirkut, bożnica przerobiona po wojnie na młyn i mykwa, która dziś jest siedziba posterunku policji.
Gdy w kwietniu gościliśmy na wystawie „Dyplom 2016” w mińsko mazowieckim Liceum Plastycznym im. Michała Elwiro Andriollego, wiedzieliśmy, że wystawa ta powinna trafić do Kosowa. Głównym powodem był fakt, iż wśród artystów znalazły się dwie kosowianki: Karolina Kołek i Amanda Rutkowska, którym jako ośrodek kultury winniśmy patronować. Z drugiej jednak strony, apetyczne poznawczo wydawało nam się przeniesienie do Kosowa „młodej sztuki”, pokazania kierunków (choćby technicznych), w których podążają współcześnie przyszli malarze i autorzy prac użytkowych.
